รากเหง้ามวยไทย
ประวัติมวยไทย
สมัยสุวรรณภูมิ
ประเทศไทยเกิดขึ้นพร้อมกับประเทศอื่นที่อยู่ใกล้เคียงกันบนดินแดนสุวรรณภูมิ ได้แก่ พม่า ลาว เขมร เวียดนาม มาเลเซีย จนปัจจุบันประเทศเหล่านี้ก็ให้กำเนิดกิจกรรมอันเป็นวัฒนธรรมที่หลากหลายแตกต่าง กันไป เป็นเอกลักษณ์ของแต่ละประเทศ “มวยไทย” ก็เหมือนกับวัฒนธรรมต่างๆ ที่ลงท้ายด้วยคำว่าไทย เช่นดนตรีไทย กีฬาไทย อาหารไทย คนไทย เป็นต้น ซึ่งล้วนมีรากเหง้าร่วมกันจาก “วัฒนธรรมสุวรรณภูมิ” แสดงให้เห็นว่า“มวยไทย” มีถิ่นกำเนิดอยู่ในดินแดนสุวรรณภูมิเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่บรรพชนได้ถ่ายทอดให้กับอนุชนต่อ ๆ กันมา ได้รับการอนุรักษ์ ทำนุบำรุงมาเป็นเวลานานหลายพันปี ประกอบกับเป็นสื่อสำคัญที่สร้างความเป็นชาติ โดยใช้อวัยวะของร่างกาย ได้แก่ แขน ขา ศีรษะ ในการต่อสู้เพื่อรักษาชีวิตให้รอดจากภัยอันตรายที่มาคุกคามตนเอง
สมัยกรุงศรีอยุธยา
พุทธศักราช 1893 -2310 ถือเป็นยุคเฟื่องฟูของมวยไทย เพราะมีการฝึกมวยไทยกันมากขึ้นไม่ว่าจะเป็นพระมหากษัตริย์ ขุนนางชั้นสูง และชาวบ้าน เนื่องจากบุคคลที่มีความสามารถด้านมวยไทยจะสามารถเข้ารับราชการได้ จึงทำให้ชายไทยหันมาฝึกมวยไทยเป็นจำนวนมากโดยผู้ที่ได้รับการฝึกฝนจะมีความสามารถเป็นเลิศแล้ว จะได้ขึ้นทะเบียนสังกัดกรมทนายเลือกเพื่อเข้าประจำการในกองทัพ ซึ่งมีชื่อว่า "หมู่ทะลวงฟัน" จึงทำให้การเป็นทหารจะมีความ สามารถด้านมวยไทยไปด้วย สถานที่ฝึกมวยไทยที่มีชื่อเสียงได้แก่ สำนักดาบ พุธไทยสวรรค์ จะมีการใช้อาวุธจำลองคือดาบหวายที่เรียกว่า "กระบี่กระบอง" พร้อมทั้งฝึกการต่อสู้ป้องกันตัวด้วยมือเปล่าที่เรียกว่า "มวยไทย" ควบคู่กันไป และวัดในสมัยนั้นยังสถานที่หนึ่งที่ประสิทธิ์ประสาทวิชาการต่อสู้ต่างๆนานา ให้กับบรรดาชายไทย ทั้งวิชาสามัญและวิชาปฏิบัติในเชิงอาวุธควบคู่กันไปกับมวยไทย
มวยไทยสมัยกรุงธนบุรี
พุทธศักราช 2310 - 2325 ซึ่งอยู่ในช่วงฟื้นฟูหลังจากการกอบกู้อิสรภาพคืนมาได้ การฝึกมวยไทยในสมัยนี้เป็นการฝึกเพื่อราชการทหาร และการสงครามรวมทั้งเริ่มเกิดจัดการ ชกมวยไทยโดยนิยม นำนักมวยต่างท้องถิ่นต่างๆ มาชกกันโดยลักษณะการชกมวยเหมือนกับในยุคสมัยกรุงศรีอยุธยา คือไม่มีกฎกติกาการแข่งขันอย่างเป็นรูปธรรม ไม่มีการให้คะแนนและทำการชกจนกว่าอีกฝ่ายหนึ่งจะยอมแพ้บนสังเวียนซึ่งเป็นลานดินบริเวณวัด และมีการเพิ่มกติกาขึ้นโดยมีการระหว่างชก โดยจับเวลาจากการใช้กะลาเจาะรูวางบนน้ำเมื่อน้ำไหลเข้าเต็มกลาจนจมถือว่าหมดยกนั้น ในยุคสมัยนี้จึงทำให้เกิดนักมวยที่มีชื่อเสียงมากมาย เช่น นายทองดีฟันขาว(นายจ้อย) หรือหมื่นไวยวรนารถ หรือพระยาศรีราชเดโช หรือพระยาพิชัยดาบหัก ครูเมฆบ้านท่าเสา ครูเที่ยงบ้านแก่ง ครูห้าวแขวงเมืองตาก ครูนิลเมืองทุ่งยั้ง นายถึก ศิษย์ครูนิล หลวงพรหมเสนา หลวงราชเสน่หา และขุนอภัยภักดี เป็นต้น
มวยไทยสมัยกรุงรัตนโกสินทร์
พุทธศักราช 2325 มวยไทยในยุคสมัยนี้มีลักษณะคล้ายกับสมัยกรุงธนบุรี มีการฝึกมวยไทยเพื่อให้ทหารป้องกันประเทศและรักษาความสงบภายใน เพื่อฝึกเป็นอารักขาแห่งพระมหากษัตริย์ ตลอดจนการเตรียมร่างกายให้มีความพร้อมการใช้เพลงอาวุธ โดยในแต่ละสมัยรัชกาลใดกล่าวถึงมวยไทยดังนี้
สมัยรัชกาลที่ 1 สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
พระองค์ทรงฝึกหัดมวยไทยตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ และส่วนพระทัยในการเสด็จทอดพระเนตรการแข่งขันมวยไทยอยู่เสมอ ครั้นถึงเมื่อพุทธศักราช 2331 ตามพงศาวดารระบุว่า
"มีพ่อค้าชาวฝรั่งเศสสองคนเดินทางไปค้าขาย ทั่วโลกด้วยเรือกำปั่น คนน้องเป็นนักมวยฝีมือดีเที่ยวพนันชกมวยชนะมาหลายเมือง จึงมาชกกับคนไทยเมื่อถึงพระนคร นายกำปั่นให้ล่ามกราบเรียนพระยาพระคลัง ว่าจะขอชกมวยพนันกับคนไทย พระยาพระคลังจึงกราบทูลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระองค์ทรงเห็นว่าเป็นการสู้เพื่อรักษาเกียรติและศักดิ์ศรีของคนไทย จึงได้ตกลงพนันเป็นเงิน 50 ชั่ง โดยให้ "หมื่นผลาญ" ซึ่งเป็นทนายเลือกวังหน้า แต่งตัวชโลมน้ำมัน ว่านยาและให้ขี่คอคนมาสนามมวย เมื่อเริ่มการชกฝรั่งที่มีร่างกายสูงใหญ่กว่าพยายามเข้ามาปล้ำและจับหักกระดูกแต่ หมื่นผลาญ ใช้วิธีการชกพลางถอยพลางป้องกัน แล้วก็เตะถีบต่อยแล้วก็วิ่งออกมา ฝรั่งโดนเตะหลายครั้งแต่ไม่ยอมล้มการต่อสู้ดำเนินไปในรูปแบบเดิมจนฝ่ายฝรั่งพี่ชายเห็นว่าถ้า หมื่นผ่านเอาแต่ถอยเตะ ถอยถีบ น้องชายของตนเองคงแย่แน่เลยกระโดดเข้าไปผลัก หมื่นผลาญ ไม่ให้ถอยหนีการกระทำเป็นเหมือนการช่วยกันที เลยกลายเป็นมวยหมู่ระหว่างฝรั่งกับทนายเลือกซึ่งล้วนแล้วเป็นผู้มีฝีมือมวยไทยจึงพากันต่อยเตะจนฝรั่งบาดเจ็บสาหัสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานหมอยาหมอนวดให้ไปรักษาพยาบาล แล้วฝรั่งทั้งสองก็ออกเรือกลับ
สมัยรัชกาลที่ 3 พระบาทสมเด็จพระนั่งเก้าเจ้าอยู่หัว
พุทธศักราช 2367 ถึง 2394 ในสมัยนี้ตามหัวเมืองต่างๆ ประชาชนยังคงนิยมฝึกมวยไทยและกระบี่กระบองอยู่เป็นจำนวนมาก ในสมัยได้มีการค้นพบไม้มวย ซึ่งเขียนลงกระดาษใบข่อย จำนวนทั้งหมด 46 ภาพ สามารถบรรยายตามหลักเบื้องต้นของมวยไทย คือ การจดมวย (คุมมวย) การจดสูง จดต่ำ และถ้าทุ่ม ทับ จับ หัก โดยไม่ปรากฏผู้เขียน แต่พระปลัดเต็ง วัดชนะสงครามนำมามอบให้หอสมุดแห่งชาติเมื่อวันที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2474 ดังภาพ
สมัยรัชกาลที่ 2 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พุทธศักราช 2352 - 2367 เมื่อครั้นพระทรงเยาว์ พระองค์ทรงฝึกมวยไทยที่สำนักวัดบางว่าใหญ่ปัจจุบันคือ (วัดระฆังโฆสิตตาราม) จากสมเด็จพระวัดรัตน์ (ทองอยู่) ซึ่งเคยเป็นแม่ทัพเก่าครั้งเมื่อพระองค์ทรงมีพระชนมายุได้ 16 พรรษาก็เสด็จมาประทับในพระราชวังเดิม และทรงฝึกมวยไทยเพื่อเติมจากทนายเลือกอีกทั้งยังโปรดให้สร้างสนามมวยไว้ที่สนามหญ้าบริเวณหลังวัง
สมัยรัชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเก้าเจ้าอยู่หัว
พุทธศักราช 2394 - 2411 ทรงโปรดปรานกีฬากระบี่กระบองและมวยไทยมาก พระองค์ยังทรงพระเยาว์ ทรงแต่งองค์อย่างกุมาร เล่นกระบี่กระบอง และชกมวยไทยงานสมโภชหน้าพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม และได้ทรงโปรดให้พระเจ้าลูกยาเธอหลายพระองค์หัดกระบี่กระบอง และมวยไทยจนชำนาญ โดยสมัยนี้เป็นยุคหัวเลี้ยวหัวต่อ ของอารยธรรมตะวันตกที่เริ่มแพร่หลาย มาในประเทศแต่มวยไทยยังคงเป็นกีฬาประจำชาติอยู่
สมัยรัชกาลที่ 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พุทธศักราช 2411 - 2493 โดยพระองค์ทรงฝึกมวยไทยจากสำนักมวยหลวง ซึ่งมีปรมาจารย์หลวงพลโยธานุโยค ครูมวยหลวงเป็นผู้ถวายการสอนในสมัยนี้ มีการฝึกมวยไทยอย่างแพร่หลายไปตามหัวเมืองต่างๆ ทั้งภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ของประเทศ โดยมีการจัดการแข่งขันชกมวย หน้าพระที่นั่งในงานศพของสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์เจ้าอุรุพงศ์รัชสมโภช (กรมขุนมรุพงศิริพัฒน์) ณ พระสุเมรุสวนมิสะกะวัน นักมวยที่เจ้าเมืองนำมาแข่งขันล้วนแต่คัดเลือกจากคนที่มีฝีมือดี การแข่งขันครั้งนี้ได้นักมวยที่สามารถชกชนะคู่ต่อสู้หลายคนและได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ และที่นา จำนวน 300 ไร่ จำนวน 3 คน ได้แก่ 1) หมื่นมือแม่นหมัด ชื่อนายกลึง โตสะอาด เป็นนักมวยจากลพบุรี 2) หมื่นชงัดเชิงชก ชื่อนายแดง ไทยประเสริฐ เป็นชาวโคราช ชื่อลูกศิษย์คุณพระเหมสมาหาร เจ้าเมืองโคราช และ 3) หมื่นมวยมีชื่อ เป็นนักมวยจากไชยา ชื่อปรง จำนงทอง ลูกศิษย์พระยาวจีสัตยารักษ์ (ขำ ศรียาภัย) เจ้าเมืองไชยา การแข่งขันชกมวยดังกล่าวเป็นการชกที่แข่งขันกันระหว่างมวยต่างถิ่น หรือลูกศิษย์ต่างคู่กัน และมีข้อน่าสังเกต ได้ชัดเจนคือว่าบรรดาเจ้าเมืองและข้าราชการขุนนางชั้นผู้ใหญ่ มักมีนักมวยของตนเองอยู่ในสังกัด และนักมวยเหล่านั้นก็มีครูมวยที่มาจากแต่ละถิ่นกันไม่ว่าจะมวยลพบุรี มวยไชยา มวยโคราช แต่ที่น่าสังเกตอีกประการหนึ่งก็ คือมีการนำนักมวยที่มีฝีมือดีมารับราชการ ในกรมทหารเลือก หรือกลุ่มนักมวยจนกระทั่งปีพุทธศักราช 2430 ราชการที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ ตั้งกรมศึกษาธิการขึ้น และให้มวยไทยเป็นวิชาหนึ่งในหลักสูตรของโรงเรียนครูฝึกหัดพลศึกษาและโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าโดยหลักสูตรครูฝึกหัดพลศึกษา ใช้ตำรามวยไทยของหลวงวิศาลดรุณกร (อั้น สาริกบุตร) เป็นหลักสูตรในการฝึกมวยไทยซึ่งมวยไทยในสมัยราชการที่ 5 ถือว่าเป็นช่วงเกิดการเปลี่ยนแปลง และพัฒนาเข้าสู่หลักสูตรการเรียนจึงเรียกได้ว่าในสมัยนี้เป็นยุคทองของ มวยไทย
สมัยรัชกาลที่ 6 พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเก้าเจ้าอยู่หัว
พุทธศักราช 2453 - 2468 ในยุคสมัยนี้ได้เกิดสนามมวยขึ้นครั้งแรก คือ สนามมวยสวนกุหลาบ(บริเวณโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย) จัดให้มีการชกมวยไทยเป็นประจำเมื่อแรกเริ่ม นั้นให้นักมวยไทยชกกับพื้นดินผู้ดูนั่ง และยืนอยู่รอบบริเวณสังเวียนซึ่งกว้างกว่า 20 เมตร มีการขีดเส้นกำหนดให้คนนั่งห้ามล้ำเข้าไปในเขตสังเวียน นักมวยคาดเชือกที่พันมือด้วยด้ายดิบ สวมมงคลแม้ขณะชกก็ยังสวมอยู่ มีผ้าประเจียดมัดไว้ที่ต้นแขนซ้ายและแขนขวา สวมกางเกงขาสั้น ใช้กากมะพร้าวผูกพันด้วยผ้าขาวม้า เรียกว่า “ลูกโป๊ก” และผ้าพาดทับอย่างแน่นหนาตรงบริเวณอวัยวะสำคัญปกคลุมมาจนถึงด้านบนตรงเอวไม่สวมเสื้อ และปลายเท้าเปลือยเปล่ากรรมการแต่งกายด้วยผ้าม่วงนุ่งโจงกระเบนสวมถุงเท้าขาวเสื้อราชประแตนนักมวยคู่แรกที่ชกกันคือ "หมื่นมือแม่นหมัด" ซึ่งเป็นนักมวยฝีมือดีในสมัยรัชกาลที่ 5 ขณะขึ้นชกมีอายุประมาณ 50 ปีชกกับนักมวยรุ่นหนุ่มชื่อนายผ่อง ปราบสบก อายุประมาณ 22 ปี เป็นนักมวยมาจากโคราชการชกครั้งนี้เป็นการชกแก้แค้นแทนบิดาของนายผ่อง ซึ่งเคยชกพ่ายแพ้ หมื่นมือแม่นหมัด เมื่อครั้งงานศพของสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์เจ้าอุรุพงศ์รัชสมโภช ณ พระสุเมรุสวนมิสะกะวัน นายผ่องจึงตั้งใจชกเพื่อล้างแค้นประกอบกับหมื่นมือแม่นหมัดมีอายุมากแล้ว จึงพ่ายแพ้ในเวลาไม่ถึง 2 นาที นายผ่องได้รับรางวัลหัวเสือ และสร้อยเงินจากการที่ผู้ชมดีใจวิ่งเข้าไปห้อมล้อม นักมวยทั้งสองทำให้เกิดความวุ่นวายไม่เป็นระเบียบ คณะกรรมการจัดมวยจึงได้สร้างสนามมวยใหม่โดยจัดยกพื้นสนามมวยขึ้นสูงประมาณ 4 ฟุต ปูด้วยเสื่อจันทบูรณ์ มีเชือกกั้นเวทีสองเส้น เสาเชือกทาสีขาวเว้นช่องประตูไว้ตรงกันข้ามให้นักมวยขึ้นลงสองช่องและมีบันไดก้าวขึ้นลงกรรมการตัดสินล้วนแต่งตัวเต็มยศแบบเสือป่า
สมัยรัชกาลที่ 7 พระบาทสมเด็จพระปกเก้าเจ้าอยู่หัว
พุทธศักราช 2464 - 2477 มวยไทยในยุคสมัยนี้ได้มีการสร้างสนามมวยหลักเมืองท่าช้างขึ้น บริเวณโรงเรียนละครแห่งชาติ โดยพลโทพระยาเทพหัสดิน และปรับเปลี่ยนลักษณะของเวทีให้มีเชือกกั้นเส้นใหญ่ขึ้นและแต่ละเส้นขึงตึงเป็นเส้นเดียวไม่เปิดช่องมุมเพื่อป้องกัน ไม่ให้นักมวยตกเวที และเมื่อปีพุทธศักราช 2471 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศยกเลิกการคาดเชือกชกมวย เนื่องจากเหตุการณ์ที่นายแพ เลี้ยงประเสริฐ นักมวยฝีมือดีจากอุตรดิตถ์ ได้ชกนายเจียร์ พระตะบอง ครัวแขกเขมร ถึงแก่ความตายคาสังเวียนด้วยหมัด
คาดเชือก จึงทำให้ในปีพุทธศักราช 2472 รัฐบาลมีคำสั่งให้ยกเลิกการคาดเชือกชกมวย และให้มีการสวมนวมทุกครั้งที่มีการแข่งขันโดยจะมีนักมวยไทยที่มีฝีมือชกกันทุกวันเสาร์ บนเวทีมวยมาตรฐานขึ้นคือ มีเชือกกั้นสามเส้น ใช้ผ้าใบปูพื้น มีมุมแดงมุมน้ำเงิน มีผู้ตัดสินให้คะแนน 2 คนและผู้ตัดสินชี้ขาดบนเวทีอีก 1 คน โดยกำหนดให้ใช้เสียงระฆังเป็นสัญญาณเป็นครั้งแรกด้วย ในสมัยรัชกาลที่ 7 มีตำรามวยไทยเกิดขึ้น คือ ตำรา มวยไทยของนายชุบ นิวาสะวัติ ซึ่งเป็นครูพลศึกษาเอกโดยมีวิธีการคุมหลัก วิธีก้าวเท้า รุกประชิด ระยะต่อยเตะ กติกา การฝึกหัด การให้น้ำหนัก แม่ไม้ชกและปิดเชิงมือ การก้าวเท้าสลับฟันปลา ท่าคละสืบเท้าชก คอยแก้รับ วิธีเตะ ท่าเทพพนม และขึ้นไม้พรหม ถือว่าเป็นตำรามวยไทยฉบับสมบูรณ์อีกฉบับหนึ่ง
สมัยรัชกาลที่ 8 พระบาทสมเด็จพระพระปรเมนทรมหาอนันต์มหิดล
พุทธศักราช 2477 - 2489 ในสมัยนี้เกิดเวทีมวยขึ้นอีกหนึ่งแห่งในบริเวณที่ดินของเจ้าเชษฐ์ โดยคหบดีที่มีชื่อเสียงในสมัยนั้นเป็นผู้สร้างขึ้นโดยใช้ชื่อว่าสนามมวยเจ้าเชษฐ์ ปัจจุบันนี้เป็นที่ตั้งของกรมรักษาดินแดง มีการจัดการแข่งขันเป็นไปด้วยความเรียบร้อยโดยมีทหารเข้ามาควบคุมดูแล เพื่อนำรายได้ไปบำรุงกิจการทหาร และถูกยกเลิกไปเพราะเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 และเมื่อสงครามสงบลงการแข่งขันชกมวยไทยได้รับความสนใจจากประชาชนเป็นอย่างมาก จึงเปลี่ยนมาจัดการแข่งขันการตามโรงภาพยนตร์ต่างๆ ในช่วงเวลากลางวันและยังเกิดพระราชบัญญัติการพนันขึ้นครั้งแรกในพุทธศักราช 2478 และในปีพุทธศักราช 2488 มีการสร้างสนามมวยราชดำเนิน โดยสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์และเปิดทำการแข่งขันเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2488 มีการแข่งขันชกมวยกันเป็นจำนวนมาก มีการชกมวยข้ามรุ่น และนักมวยต้องแต่งกายตามสี่มุมของตนเอง ในสมัยนี้มีการแบ่งเงินรางวัลให้กับนักมวย จึงทำให้หลายคนหันมาชกมวย เนื่องจากมีรายได้ดีพอยึดเป็นอาชีพได้
สมัยรัชกาลที่ 9 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหาราชบรมนาถบพิตร
เมื่อวันเสาร์ที่ 4 กันยายน พ.ศ. 2498 ทำให้มวยไทยแพร่หลายไปยังต่างประเทศ และมีชาวต่างประเทศเดินทางมาฝึกมวยไทยและขอชกกับนักมวยไทยอยู่เสมอ และมวยไทยได้ก้าวสู่วงการศึกษามากขึ้น มีการส่งเสริมการเรียนการสอนมวยไทย เข้าสู่ระบบการศึกษาในทุกระดับ เกิดนักวิชาการด้านมวยไทยเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ยังมีการได้นำมวยไทยไปใช้ในการแสดงแลกเปลี่ยนศิลปวัฒนธรรมกับต่างชาติ และนำไปเป็นกิจกรรมการออกกำลังกาย ยิ่งทำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องเห็นความสำคัญของมวยไทย มีการส่งเสริมและสนับสนุนการจัดกิจกรรมมวยไทยมาอย่างต่อเนื่อง
พระองค์ทรงพระราชทานพระราชดำรัสเกี่ยวกับกีฬามวยไทยแก่คณะกรรมการการจัดการแข่งขัน ชกมวย โดยเสด็จพระราชกุศลสมทบทุน "นักมวยไทย" ในมูลนิธิอานันทมหิดล ณ พระตำหนัก จิตรลดารโหฐาน เมื่อ วันพฤหัสบดี ที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2513 และคณะกรรมการกลางสภามวยอาชีพแห่งประเทศไทย เมื่อวันอังคารที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2516 (กระทรวงวัฒนธรรม, 2557,หน้า ก)วงการกีฬามวยไทยในเมืองไทยก็ก้าวหน้ามาก มีข้อสำคัญคือในเมืองไทย การชกมวยนับว่าเป็นกีฬาที่เก่าแก่ และเป็นที่นิยมเป็นที่น่าสนใจของประชาชนมากรู้สึกว่าทุกคนสนับสนุนและอยากจะเห็นการกีฬามวยก้าวหน้ายิ่งขึ้นด้วยการจัดงานให้รัดกุม และให้ถูกหลักวิชาทั้งเชิงวิชาการมวยเองและการจัดการ ถ้าทำได้ อย่างเข้มแข็งและถูกต้องตามหลักวิชาให้มากขึ้น ก็จะมีผลดีต่อกีฬามวยอย่างแน่นอน หวังว่าทุกคนที่สนใจในกีฬามวยก็จะสนใจในการพัฒนาให้กีฬามี "ประสิทธิภาพ" สูงยิ่งขึ้น เพื่อที่จะให้เป็นนักกีฬาดีเด่นของประเทศ
มวยไทยเมืองไทยนี้ก็เป็นที่น่าสนใจหลายอย่าง เพราะว่ามีมวยแบบมวยไทยของเราซึ่งถือว่าเป็นวิธีการต่อสู้ที่มีวิธีการต่อสู้ที่มีประสิทธิภาพสูง น่าสนใจสำหรับชาวต่างชาติ นอกจากนั้นยังมีมวยสากล แสดงว่านักมวยไทยก็มีความสามารถไม่ด้อยกว่าผู้อื่น ทั้งนี้ถ้ารักษาระดับให้สูงยิ่งขึ้นก็จะทำให้การชกมวยเป็นสิ่งที่น่าสนใจและเป็นสิ่งที่เชิดชูเกียรตินักกีฬา
อันที่จริงกีฬามวยนี้กับความมั่นคงและความก้าวหน้าของประเทศชาติก็สัมพันธ์อย่างใกล้ชิด เพราะว่าการชกมวยนี้ก็เป็นการป้องกันตัวเป็นกีฬาที่มาจากวิธีการป้องกันตัวของนักรบไทยมาแต่โบราณกาลมาสมัยนี้เราจะต้องป้องกันตัวด้วยการใช้การต่อสู้ส่วนหนึ่ง และด้วยวิธีที่จะพัฒนาประเทศอีกส่วนหนึ่ง การที่ท่านได้จัดการแข่งขันมวย ซึ่งเป็นการต่อสู้อย่างที่เค้าเรียกว่า "บู๊" มาช่วยการต่อสู้ด้านพัฒนาจึงเป็นนิมิตรที่ดีและได้ ทำให้สามารถสร้างประเทศให้มั่นคง ในสมัยนี้เราจะต้องเตรียมพร้อมเสมอทั้งสองด้าน และนักมวยทราบดีว่า ถ้าต่อสู้เฉพาะด้วยกำลัง ก็คงแพ้แน่ ต้องมีวิชาการ ต้องมีวิธีการและต้องมีสติที่มั่นคง รู้วิชาการที่จะบุกและวิชาการที่จะหลบ ฉะนั้นการที่มีการต่อสู้มวยเพื่อป้องกันตัวก็ต้องอาศัยทั้งสองอย่างเหมือนกัน...
พุทธศักราช 2489 - 2559 ในสมัยนี้มวยไทยเป็นการแข่งขันแบบมีกติกา ชัดเจนและเกิดสนามมวยมาตรฐานแห่งใหม่ขึ้นคือสนามมวยลุมพินี เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2496 โดยมีการแข่งขันแบ่งประเภทของนักมวยเป็นรุ่นตามน้ำหนักตัวที่กำหนด และเกิดกติกามวยไทยอาชีพ ฉบับปี พ.ศ. 2498 แก้ไขปรับปรุงจากฉบับปี พ.ศ. 2480 ของกรมพลศึกษา มีการถ่ายทอดการชกมวยไทยจากสนามมวยราชดำเนินเป็นครั้งแรก
สมัยรัชกาลที่ 10 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระองค์ทรงครองราชย์ ปีพุทธศักราช 2559 จนถึงปัจจุบัน ในสมัยนี้มวยไทยยังเป็นที่นิยมของทั้ง.ชาวไทยและชาวต่างชาติ มีการจัดการแข่งขันอย่างต่อเนื่องสนับสนุนให้มีการอนุรักษ์ ส่งเสริมและสืบสานศิลปะมวยไทยในหลายมิติ โดยเฉพาะด้านมวยไทยเพื่อการท่องเที่ยว และมวยไทยเพื่อการออกกำลังกาย ดังพระราชดำรัสที่ทรงพระราชทานให้กับคณะกรรมการสภามวยไทยโลก เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2553 (กระทรวงการต่างประเทศ,2553)กีฬามวยไทยไม่ได้เป็นเพียงกีฬาเท่านั้น แต่เป็นศิลปวัฒนธรรมประจำชาติ จะเห็นได้ว่าในการแข่งขันนั้นจะต้องมีพิธีไหว้ครู ซึ่งถือเป็นเอกลักษณ์เฉพาะดังนั้น การส่งเสริมกีฬามวยไทยในต่างประเทศไม่จำเป็นต้องมาเป็นกีฬาต่อสู้ แต่เป็นศิลปวัฒนธรรมหรือเป็นการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพก็ได้ และมีการจัดกิจกรรมการแข่งขันกระจายไปทั่วโลก โดยมีการปรับเปลี่ยนกติกาเพื่อให้เกิดความน่าสนใจ สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับมวยไทย กำหนดให้มวยไทยเป็นซอฟต์พาวเวอร์ (Soft Power) ในการกระตุ้นและขับเคลื่อนในมิติต่างๆ ของประเทศ รวมทั้งผลักดันและยกระดับกีฬามวยไทยให้สู่ระดับโลกอย่างยั่งยืน
สำเนาโดยศูนย์กลางความรู้ศิลปะมวยไทยสู่ระดับโลก เกษตรศาสตร์
ภาพการชกมวยไทยในสมัยโบราณ
ภาพการแข่งขันมวยไทยในสมัยโบราณ
ภาพสนามมวยราชดำเนิน
The Roots of Muay Thai
Historical Background of Muay Thai
Suvarnabhumi Era
Thailand emerged concurrently with its neighboring nations on the Suvarnabhumi Peninsula—namely Myanmar, Laos, Cambodia, Vietnam, and Malaysia. These countries, over time, developed their own distinct cultural practices, each forming a unique national identity. Similar to other culturally tagged practices such as Thai music, Thai sports, Thai cuisine, and Thai people, Muay Thai (Thai Boxing) is a cultural expression rooted in the broader Suvarnabhumi civilization. This indicates that Muay Thai originated in the Suvarnabhumi region and is a cultural heritage passed down through generations. It has been preserved and cultivated for thousands of years and has served as a symbolic medium for national identity and self-defense. The art involves utilizing the body’s natural weapons—fists, elbows, knees, and shins—as well as strategic movements and mental focus to survive physical threats.
Ayutthaya Period
Between 1350 and 1767 CE (B.E. 1893–2310), Muay Thai flourished significantly. It was widely practiced by people from all social classes, including royalty, noblemen, and commoners. Proficiency in Muay Thai was often a pathway to royal service. Talented practitioners could enlist in the military, specifically in elite combat units such as the Mu Thaluang Fan (literally "Blade-Penetrating Division"). As a result, martial training became an integral part of military preparation.
Renowned martial arts schools of the time included the Phutthaisawan Sword School, where training combined armed combat using rattan swords (krabi-krabong) with unarmed fighting techniques known as Muay Thai. Temples during this era also served as centers for martial instruction, offering both general education and military training, effectively reinforcing the combat skills of Thai men through a blend of academic and practical knowledge.
Thonburi Period
From 1767 to 1782 CE (B.E. 2310–2325), during the national restoration following the fall of Ayutthaya, Muay Thai was primarily practiced for military purposes and warfare readiness. This era also saw the beginnings of organized Muay Thai matches, often held between fighters from different provinces. The bouts retained the traditional format seen in the Ayutthaya period—lacking formal rules or scoring systems and continuing until one competitor submitted.
Matches took place on makeshift dirt arenas, often within temple grounds. A rudimentary timing method was introduced during this period: a perforated coconut shell was floated on water, and when it filled and sank, the round was deemed complete.
This period gave rise to many legendary fighters, such as:
Thongdee Fun Khao (a.k.a. Nai Joi)
Muen Waiworanart
Phraya Sri Racha Decho
Phraya Phichai Dap Hak ("The Broken Sword Warrior")
Kru Mek of Ban Tha Sao
Kru Thieng of Ban Kaeng
Kru Hao of Tak province
Kru Nin of Thung Yang
Nai Tuek, disciple of Kru Nin
Luang Phromsena
Luang Ratchasena-ha
Khun Aphai Phakdi
Beginning in 1782 CE (B.E. 2325), Muay Thai in the Rattanakosin period retained many characteristics from the preceding Thonburi era. It was practiced primarily for military preparedness—serving both national defense and internal security. Muay Thai was also utilized to train royal bodyguards and to condition soldiers physically for armed combat techniques, often in conjunction with Krabi-Krabong (traditional Thai weapons training). Each reign within the Rattanakosin era offers unique insights into the evolution and institutionalization of Muay Thai:
Reign of King Rama I (Phra Phutthayotfa Chulalok the Great)
King Rama I was personally trained in Muay Thai from a young age and maintained a strong interest in the sport throughout his life, frequently attending matches. A significant event recorded in 1788 CE (B.E. 2331) in the royal chronicles illustrates both the popularity and the patriotic significance of Muay Thai:
“Two French merchants voyaging across the globe aboard a sailing vessel arrived in the capital. The younger of the two was a skilled pugilist who had engaged in and won numerous prizefights across various ports. Upon arrival in Bangkok, he expressed his desire—through an interpreter—to challenge a Thai boxer in a betting match. This proposal was conveyed to Phra Khlang (the Minister of Trade), who in turn presented it to the King. His Majesty, recognizing the symbolic importance of defending national honor, approved the match and wagered 50 chang (a traditional unit of currency).
The Thai representative was Muen Phlan, an elite royal guard (Thahan Rueang or Thahan Lueak) from the Front Palace. He was prepared for the bout by being anointed with herbal oils and carried ceremonially on the shoulders of attendants into the ring. The Frenchman, being larger in stature, attempted to grapple and break Muen Phlan’s limbs. However, the Thai fighter employed evasive tactics—delivering strikes while retreating, using kicks (teep), punches (mat), and push-kicks (thip). Though the Frenchman absorbed multiple blows, he refused to yield.
As the match continued, the older Frenchman, fearing defeat, intervened by physically obstructing Muen Phlan’s retreat—an unsanctioned act amounting to outside interference. This escalated into a brawl between the foreign visitors and the Thai fighters, all of whom were trained in Muay Thai. The altercation left the Frenchmen severely injured. His Majesty later ordered royal physicians and traditional massage therapists (mo ya and mor nuat) to treat them before they departed by sea.”
Reign of King Rama II (Phra Phutthaloetla Naphalai)
From 1809 to 1824 CE (B.E. 2352–2367), King Rama II, during his youth, received Muay Thai training at Wat Bang Wa Yai—modern-day Wat Rakhangkhositaram—under the tutelage of Somdet Phra Wat Rat (Thongyu), a former general. At the age of 16, the young prince returned to the Old Palace (Phra Ratchawang Derm) and continued his martial training with the elite royal guards (Thahan Lueak). He also ordered the construction of a permanent boxing ring in the royal gardens, highlighting the institutional status of Muay Thai within the royal court.
Reign of King Rama III (Phra Nangklao)
Between 1824 and 1851 CE (B.E. 2367–2394), Muay Thai and Krabi-Krabong remained popular among civilians, especially in the provincial towns. A notable discovery from this period is a set of instructional Muay Thai diagrams known as the Mai Muay (Muay Thai techniques), painted on bai lan (traditional palm-leaf manuscripts). These 46 illustrations depict foundational principles, including basic stances (chot muay), high and low guards, as well as throwing, clinching (chap kho), grappling, and joint-lock techniques.
Although the original author of these drawings remains unknown, Phra Palat Teng of Wat Chana Songkhram donated the collection to the National Library of Thailand on April 16, 1931 (B.E. 2474), where they remain an invaluable part of the country’s martial heritage.
Beginning in 1782 CE (B.E. 2325), Muay Thai in the Rattanakosin period retained many characteristics from the preceding Thonburi era. It was practiced primarily for military preparedness—serving both national defense and internal security. Muay Thai was also utilized to train royal bodyguards and to condition soldiers physically for armed combat techniques, often in conjunction with Krabi-Krabong (traditional Thai weapons training). Each reign within the Rattanakosin era offers unique insights into the evolution and institutionalization of Muay Thai:
Reign of King Rama I (Phra Phutthayotfa Chulalok the Great)
King Rama I was personally trained in Muay Thai from a young age and maintained a strong interest in the sport throughout his life, frequently attending matches. A significant event recorded in 1788 CE (B.E. 2331) in the royal chronicles illustrates both the popularity and the patriotic significance of Muay Thai:
“Two French merchants voyaging across the globe aboard a sailing vessel arrived in the capital. The younger of the two was a skilled pugilist who had engaged in and won numerous prizefights across various ports. Upon arrival in Bangkok, he expressed his desire—through an interpreter—to challenge a Thai boxer in a betting match. This proposal was conveyed to Phra Khlang (the Minister of Trade), who in turn presented it to the King. His Majesty, recognizing the symbolic importance of defending national honor, approved the match and wagered 50 chang (a traditional unit of currency).
The Thai representative was Muen Phlan, an elite royal guard (Thahan Rueang or Thahan Lueak) from the Front Palace. He was prepared for the bout by being anointed with herbal oils and carried ceremonially on the shoulders of attendants into the ring. The Frenchman, being larger in stature, attempted to grapple and break Muen Phlan’s limbs. However, the Thai fighter employed evasive tactics—delivering strikes while retreating, using kicks (teep), punches (mat), and push-kicks (thip). Though the Frenchman absorbed multiple blows, he refused to yield.
As the match continued, the older Frenchman, fearing defeat, intervened by physically obstructing Muen Phlan’s retreat—an unsanctioned act amounting to outside interference. This escalated into a brawl between the foreign visitors and the Thai fighters, all of whom were trained in Muay Thai. The altercation left the Frenchmen severely injured. His Majesty later ordered royal physicians and traditional massage therapists (mo ya and mor nuat) to treat them before they departed by sea.”
Reign of King Rama II (Phra Phutthaloetla Naphalai)
From 1809 to 1824 CE (B.E. 2352–2367), King Rama II, during his youth, received Muay Thai training at Wat Bang Wa Yai—modern-day Wat Rakhangkhositaram—under the tutelage of Somdet Phra Wat Rat (Thongyu), a former general. At the age of 16, the young prince returned to the Old Palace (Phra Ratchawang Derm) and continued his martial training with the elite royal guards (Thahan Lueak). He also ordered the construction of a permanent boxing ring in the royal gardens, highlighting the institutional status of Muay Thai within the royal court.
Reign of King Rama III (Phra Nangklao)
Between 1824 and 1851 CE (B.E. 2367–2394), Muay Thai and Krabi-Krabong remained popular among civilians, especially in the provincial towns. A notable discovery from this period is a set of instructional Muay Thai diagrams known as the Mai Muay (Muay Thai techniques), painted on bai lan (traditional palm-leaf manuscripts). These 46 illustrations depict foundational principles, including basic stances (chot muay), high and low guards, as well as throwing, clinching (chap kho), grappling, and joint-lock techniques.
Although the original author of these drawings remains unknown, Phra Palat Teng of Wat Chana Songkhram donated the collection to the National Library of Thailand on April 16, 1931 (B.E. 2474), where they remain an invaluable part of the country’s martial heritage.
Beginning in 1782 CE (B.E. 2325), Muay Thai in the Rattanakosin period retained many characteristics from the preceding Thonburi era. It was practiced primarily for military preparedness—serving both national defense and internal security. Muay Thai was also utilized to train royal bodyguards and to condition soldiers physically for armed combat techniques, often in conjunction with Krabi-Krabong (traditional Thai weapons training). Each reign within the Rattanakosin era offers unique insights into the evolution and institutionalization of Muay Thai:
Reign of King Rama I (Phra Phutthayotfa Chulalok the Great)
King Rama I was personally trained in Muay Thai from a young age and maintained a strong interest in the sport throughout his life, frequently attending matches. A significant event recorded in 1788 CE (B.E. 2331) in the royal chronicles illustrates both the popularity and the patriotic significance of Muay Thai:
“Two French merchants voyaging across the globe aboard a sailing vessel arrived in the capital. The younger of the two was a skilled pugilist who had engaged in and won numerous prizefights across various ports. Upon arrival in Bangkok, he expressed his desire—through an interpreter—to challenge a Thai boxer in a betting match. This proposal was conveyed to Phra Khlang (the Minister of Trade), who in turn presented it to the King. His Majesty, recognizing the symbolic importance of defending national honor, approved the match and wagered 50 chang (a traditional unit of currency)
The Thai representative was Muen Phlan, an elite royal guard (Thahan Rueang or Thahan Lueak) from the Front Palace. He was prepared for the bout by being anointed with herbal oils and carried ceremonially on the shoulders of attendants into the ring. The Frenchman, being larger in stature, attempted to grapple and break Muen Phlan’s limbs. However, the Thai fighter employed evasive tactics—delivering strikes while retreating, using kicks (teep), punches (mat), and push-kicks (thip). Though the Frenchman absorbed multiple blows, he refused to yield.
As the match continued, the older Frenchman, fearing defeat, intervened by physically obstructing Muen Phlan’s retreat—an unsanctioned act amounting to outside interference. This escalated into a brawl between the foreign visitors and the Thai fighters, all of whom were trained in Muay Thai. The altercation left the Frenchmen severely injured. His Majesty later ordered royal physicians and traditional massage therapists (mo ya and mor nuat) to treat them before they departed by sea.”
Reign of King Rama II (Phra Phutthaloetla Naphalai)
From 1809 to 1824 CE (B.E. 2352–2367), King Rama II, during his youth, received Muay Thai training at Wat Bang Wa Yai—modern-day Wat Rakhangkhositaram—under the tutelage of Somdet Phra Wat Rat (Thongyu), a former general. At the age of 16, the young prince returned to the Old Palace (Phra Ratchawang Derm) and continued his martial training with the elite royal guards (Thahan Lueak). He also ordered the construction of a permanent boxing ring in the royal gardens, highlighting the institutional status of Muay Thai within the royal court.
Reign of King Rama III (Phra Nangklao)
Between 1824 and 1851 CE (B.E. 2367–2394), Muay Thai and Krabi-Krabong remained popular among civilians, especially in the provincial towns. A notable discovery from this period is a set of instructional Muay Thai diagrams known as the Mai Muay (Muay Thai techniques), painted on bai lan (traditional palm-leaf manuscripts). These 46 illustrations depict foundational principles, including basic stances (chot muay), high and low guards, as well as throwing, clinching (chap kho), grappling, and joint-lock techniques.
Although the original author of these drawings remains unknown, Phra Palat Teng of Wat Chana Songkhram donated the collection to the National Library of Thailand on April 16, 1931 (B.E. 2474), where they remain an invaluable part of the country’s martial heritage.
Beginning in 1782 CE (B.E. 2325), Muay Thai in the Rattanakosin period retained many characteristics from the preceding Thonburi era. It was practiced primarily for military preparedness—serving both national defense and internal security. Muay Thai was also utilized to train royal bodyguards and to condition soldiers physically for armed combat techniques, often in conjunction with Krabi-Krabong (traditional Thai weapons training). Each reign within the Rattanakosin era offers unique insights into the evolution and institutionalization of Muay Thai:
Reign of King Rama I (Phra Phutthayotfa Chulalok the Great)
King Rama I was personally trained in Muay Thai from a young age and maintained a strong interest in the sport throughout his life, frequently attending matches. A significant event recorded in 1788 CE (B.E. 2331) in the royal chronicles illustrates both the popularity and the patriotic significance of Muay Thai: “Two French merchants voyaging across the globe aboard a sailing vessel arrived in the capital. The younger of the two was a skilled pugilist who had engaged in and won numerous prizefights across various ports. Upon arrival in Bangkok, he expressed his desire—through an interpreter—to challenge a Thai boxer in a betting match. This proposal was conveyed to Phra Khlang (the Minister of Trade), who in turn presented it to the King. His Majesty, recognizing the symbolic importance of defending national honor, approved the match and wagered 50 chang (a traditional unit of currency). The Thai representative was Muen Phlan, an elite royal guard (Thahan Rueang or Thahan Lueak) from the Front Palace. He was prepared for the bout by being anointed with herbal oils and carried ceremonially on the shoulders of attendants into the ring. The Frenchman, being larger in stature, attempted to grapple and break Muen Phlan’s limbs. However, the Thai fighter employed evasive tactics—delivering strikes while retreating, using kicks (teep), punches (mat), and push-kicks (thip). Though the Frenchman absorbed multiple blows, he refused to yield. As the match continued, the older Frenchman, fearing defeat, intervened by physically obstructing Muen Phlan’s retreat—an unsanctioned act amounting to outside interference. This escalated into a brawl between the foreign visitors and the Thai fighters, all of whom were trained in Muay Thai. The altercation left the Frenchmen severely injured. His Majesty later ordered royal physicians and traditional massage therapists (mo ya and mor nuat) to treat them before they departed by sea.”
Reign of King Rama II (Phra Phutthaloetla Naphalai)
From 1809 to 1824 CE (B.E. 2352–2367), King Rama II, during his youth, received Muay Thai training at Wat Bang Wa Yai—modern-day Wat Rakhangkhositaram—under the tutelage of Somdet Phra Wat Rat (Thongyu), a former general. At the age of 16, the young prince returned to the Old Palace (Phra Ratchawang Derm) and continued his martial training with the elite royal guards (Thahan Lueak). He also ordered the construction of a permanent boxing ring in the royal gardens, highlighting the institutional status of Muay Thai within the royal court.
Reign of King Rama III (Phra Nangklao)
Between 1824 and 1851 CE (B.E. 2367–2394), Muay Thai and Krabi-Krabong remained popular among civilians, especially in the provincial towns. A notable discovery from this period is a set of instructional Muay Thai diagrams known as the Mai Muay (Muay Thai techniques), painted on bai lan (traditional palm-leaf manuscripts). These 46 illustrations depict foundational principles, including basic stances (chot muay), high and low guards, as well as throwing, clinching (chap kho), grappling, and joint-lock techniques.
Although the original author of these drawings remains unknown, Phra Palat Teng of Wat Chana Songkhram donated the collection to the National Library of Thailand on April 16, 1931 (B.E. 2474), where they remain an invaluable part of the country’s martial heritage.
Copy by the center of knowledge of Muay Thai art to the world, agriculture